Een crisis zoals we nu met corona ondervinden, is een belangrijke katalysator voor structurele veranderingen in onze maatschappij. Behalve de nodige ellende kan daar hopelijk ook veel goeds uit voortkomen, vooral voor ondernemers die de kansen grijpen die zich nu aandienen. Bijvoorbeeld in de retaillogistiek.
Door de opkomst van online winkelen en de verdere groei van horeca als alternatief voor winkelvestigingen in de binnenstad is er de afgelopen jaren al het nodige veranderd. Denk daarbij aan nieuwe goederenstromen, verkleining van bestelomvang, ‘same day delivery’ en verdergaande versnippering van de goederenstromen.
De intelligente lockdown heeft deze ontwikkeling de laatste maanden een enorme impuls gegeven. Uit gegevens van onderzoeksbureau GfK blijkt dat de online consumentenbestedingen in non-food sinds de uitbraak van het coronavirus met 56% zijn gestegen ten opzichte van dezelfde periode een jaar geleden.
Het CBS verwacht dat in het tweede kwartaal het aantal webwinkels met maar liefst 6% zal groeien tot bijna 52.000 vestigingen. Het aantal aanvragen voor het keurmerk Thuiswinkel Waarborg is sinds het uitbreken van het coronavirus meer dan verdubbeld. Vaak zijn dit detaillisten die hun producten niet meer uitsluitend via hun fysieke winkel leveren, maar ook versneld een webshop openen.
Rabobank verwacht dat de consumenten gewend raken aan het gemak van online-winkelen. Voor een deel zal deze verschuiving naar het web daarom een permanent karakter krijgen. Retailexpert Cor Molenaar deelt dit beeld en voorspelt dat fysieke winkels, die al grote moeite hadden om hun bestaansrecht te bewijzen, nog meer onder druk komen te staan. En dan hebben we het nog niet eens over de start van Amazon in Nederland, wat ongetwijfeld zal leiden tot een verdere ontwrichting in de winkelstraten.
Grote retailers zetten daarom nu snelle stappen voor de benodigde opschaling van de online-logistiek. Een mooi voorbeeld hiervan is Hema, waar sinds medio maart het aantal web-bestellingen verviervoudigde. Daarom heeft de warenhuisketen niet alleen een extra distributiecentrum voor e-commerce in gebruik genomen, maar zet het bedrijf inmiddels ook zijn winkels in voor orderpicking, het verpakken en het verschepen van deze bestellingen. Ook andere landelijke ketens, zoals Scapino en Rituals, kiezen voor deze oplossing.
De levensmiddelendistributie is inmiddels al een stap verder. De snelle opkomst van Picnic stimuleert de traditionele supermarkten om deze ontwikkelingen te versnellen. Albert Heijn verdubbelt in snel tempo de capaciteit voor thuisbezorging, met de opening van nieuwe Home Service Centers in de regio’s Den Haag en Nijmegen, terwijl Jumbo Supermarkten in Bleiswijk zijn derde E-Fulfilment Center (EFC) bouwt.
Bovenstaande cijfers en voorbeelden laten zien dat de gehele retailketen sterk in beweging is. De opkomst van online en omnichannel, verandering van de functies van de binnenstad en de structurele wijzigingen van de consumentenvoorkeuren gaan de distributie in Nederland flink beïnvloeden. Essentiële voorwaarde is daarbij de mogelijkheid om in te spelen op nieuwe eisen zoals de grote toename van het aantal afleveradressen, verkorting van levertijden en het bieden van landelijke dekking.
Tegelijkertijd neemt de macht van de grote spelers zoals Amazon, Ahold/Bol.com, Coolblue en PostNL verder toe, met elk ook eigen ideeën voor hun distributiestructuur. Voor logistieke ondernemers is het van belang om zich een nieuwe positie in dit veranderende logistiek landschap te veroveren. Naar mijn oordeel vraagt dit om verdere schaalvergroting, niet alleen om de investeringen in digitalisering en verfijning van het netwerk te bekostigen, maar ook om de steeds complexere stromen te kunnen beheersen en hybride ketens te ontwikkelen die zowel winkels, e-commerce dc’s en consumenten bedienen.
Peter Colon, 19 mei 2020
Gepubliceerd in Nieuwsblad Transport
Geef een reactie